Diep persoonlijk werk vertelt verhalen van invasie in Oekraïne
3 maart 2025, interview
Met Vertical Video laten we iedere twee maanden nieuw videowerk zien in de openbare ruimte. In maart en april is dat het persoonlijke en gelaagde werk van Sophia Bulgakova: We all woke up today from some kind of explosions.
In maart en april is jouw video kunstwerk in Amare te zien. Kun je meer vertellen over de betekenis ervan?
“We all woke up today from some kind of explosions is een diep persoonlijk werk dat is gebaseerd op mijn ervaringen van de grootschalige invasie in Oekraïne, waar ik vandaan kom. De titel refereert aan een van de eerste sms-berichten die ik die dag ontving. Het hele kunstwerk is gebaseerd op het voortdurend groeiende archief van berichten uit de Telegram-conversatie met mijn twee vrienden, die momenteel in Oekraïne wonen en de oorlog daar dagelijks meemaken.
Met dit werk wil ik de aandacht vestigen op het voortdurende conflict in Oekraïne vanuit een persoonlijke laag. Het onderzoekt hoe persoonlijke en collectieve herinneringen met elkaar verweven zijn. Daarmee ga ik de uitdaging aan om mijn geleefde realiteit over te brengen aan een breder publiek — vooral omdat de media-aandacht voor de oorlog al een tijdje afneemt. Het is een uitnodiging om door de gebroken lagen van geheugen, verlies en een zich voortdurend ontvouwend heden heen te kijken.”
Is er een connectie tussen Amare en jouw kunstwerk?
“Ik heb gestudeerd aan het Koninklijk Conservatorium voordat het naar Amare verhuisde, en toen de invasie in 2022 begon werd de oude locatie een leefruimte voor Oekraïense vluchtelingen. Dat ik nu dit werk heb gemaakt om te tonen in een openbare ruimte van Amare, is bijna alsof ik de cirkel rond maak tussen mijn leven in Nederland en de realiteit die zich thuis ontvouwt.”
Kun je meer vertellen over het maakproces?
“De video is opgenomen als een live performance, waarbij ik digitale en analoge video- verwerkingseffecten in realtime heb gemengd. Ik zorgde live voor de verplaatsing van teksten en controleerde de desintegratie-effecten, wat een gevoel van directheid en onvoorspelbaarheid aan de hele video toevoegde. Deze hands-on aanpak stelde me in staat om de kwetsbare en vluchtige aard van herinneringen vast te leggen, waardoor het proces zelf voelde als een vorm van verhalen vertellen - rauw en constant aan verandering onderhevig, net als de ervaringen die het werk inspireerden.”
Wat doe je nog meer als kunstenaar en waar komt jouw inspiratie vandaan?
“Als kunstenaar werk ik met een combinatie van digitale technologieën en analoge media om meeslepende installaties en performances te creëren op het kruispunt van herinnering, identiteit en perceptie. Ik ben gefascineerd door de wisselwerking tussen oude en nieuwe media. Daarbij gebruik ik analoge projectoren, video synthese, door AI gegenereerde beelden en XR-technologieën om gelaagde, multi-sensorische ervaringen te creëren.
Hoewel mijn Oekraïense erfgoed en de impact van de oorlog op dit moment belangrijke thema's voor mij zijn, haal ik ook inspiratie uit het collectieve bewustzijn, Oekraïense en wereldwijde folklore en magische praktijken, en uit de manier waarop technologie ons begrip van de realiteit beïnvloedt.”
Wat hoop je dat de voorbijgangers en bezoekers meenemen van jouw videokunstwerk?
Ik hoop dat ze even stilstaan om verbinding te maken met de persoonlijke ervaringen die ik in de video heb verwerkt: verhalen van de afgelopen drie jaar waarin ik de grootschalige invasie van Oekraïne heb meegemaakt. Met het recente driejarige jubileum van de invasie en de voortdurende strijd en aanvallen die nog steeds gaande zijn, voelt het belangrijker dan ooit om deze realiteit te blijven benadrukken.
Ik wil dat het werk dient als een herinnering dat de oorlog nog lang niet voorbij is. En dat op deze manier mensen er niet ongevoelig voor worden of het vergeten. Als de video je een beter begrip meegeeft van de menselijke impact die verscholen ligt achter de krantenkoppen, dan denk ik dat het zijn werk heeft gedaan.”
Ontdek meer over Sophia Bulgakova en over Vertical Video